Yusufeli Barajı Üzerine -1

Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’nun hidroelektrik barajlarına karşı çıkanın aklından şüphe duyarım sözünün üzerinden başlayan programda Mazlum Çoruh şu ifadeleri kullandı:

“Bugünkü programda Yusufeli Barajı’nı konuşacağız. Öncelikle Ulusal Kanal’a duyarlılığından dolayı çok teşekkür ediyorum.

Biz bu Çoruh Enerji Planı ile sadece soyulmuyoruz, öldürülüyoruz! Türkiye’de 3 barajdan ikisi görevsizdir, öteki biri de tam çalışmaz, metrekarelerce vatan toprağını suya gömüyoruz. Çoruh Vadisi’nin en korkunç barajı, en rezil barajı Altıparmak Barajı’dır. Ardından Yusufeli Barajı, ondan sonra da Deriner gelir. Bu barajların enerji, üretimiyle uzaktan yakından bir alakası yoktur. Bakan Eroğlu’nun “Barajlara karşı çıkanın aklından zoru var” demesi gerçekten çok üzücü. Ben her zaman şunu söyledim. Bakan bana bu konuyu açıklama fırsatı versin. Ya da beni ikna etsin. Yusufeli Barajı ilk projelendirildiğinde 70 metre kaya dolgu iken birden 200 metre üstüne kondu. Ve tüm Yusufeli’ni yok etti. Her zaman söylediğim cümleyi bir kez daha yineliyorum. “Çoruh Enerji Planı, Enerji Üretmek Amacıyla Yapılmış Olamaz!..

Deriner Barajı 711 milyon dolara ihale edildi. Ancak 3 milyar dolar gibi bir rakamla ancak çıkıyor!. Yusufeli Barajı 475 milyon dolara ihale edildi. Oysa bu baraj daha önce 855 milyon dolara ihale edilmişti. Şimdi Bakan Eroğlu’na soruyorum. Bu nasıl olacak? Deriner için ek parası siz istemediniz mi? Teknoloji mi gelişti. Teknoloji gelişse bile maliyet düşmez sadece zaman düşer. Yapımı hızlı olur. O zaman bunun cevabını nasıl vereceksiniz?

Yusufeli Barajı yapıldığında DSİ’nin resmi rakamlarına göre 12 bin kişi göç edecek. Bir kişinin göç ettiğinde devlete maliyeti 175 bin TL ile 3 yüz bin TL arasında değişir. Bunlar hesaba konduğunda Yusufeli barajı 22 milyar dolara mal olur. 25 milyar dolara kurtarırlarsa iyi derim.

Bu göçü önleme veya azaltma çarelerinin başında, yeni ilçe merkezinin yerinin belirlenmesi ve bir an önce yapılması olduğuna inandım. Yeni yerin belirlenmesine ve bir an önce yapılmasına katkıda bulunmak amacıyla 15 Nisan 2005 tarihinde ilçem Yusufeli’ne gittim. Konuyla ilgim böyle başladı.

Hükümetimizin onayladığı ve kanunlaştırdığı ilçe merkezinin yeni yerini haritaya ilk işaretleyen mühendisim.

Bu çalışmalarım sırasında duyduklarım ve karşılaştıklarım, beni Yusufeli barajlı santralini yakından tanımaya zorladı. Bu yapıyı tanıdığımda; asla yapılmaması gerektiğini gördüm ve buna inandım; inanıyorum. Böyle bir tesisin enerji üretmek maksadıyla yapılamayacağı açıktı.

Deriner Barajı santralinin de Yusufeli’nin yarısı kadar kötü olduğunu, Borçka ve Muratlı barajlı santralleri da Deriner’den daha az kötü durumunda olduğunu gördüm. Hepsinin durumu ürkütücüydü. Bu barajlı santraller hakkında öğrendiklerim ve hesapladıklarım, beni Çoruh Enerji Planının tümünü incelemeye yöneltti.

Amacım, belgelere ve DSİ verilerinden doğan sonuçları, sorumlulara ve ilgilenenlere sunmak; bunun neticesi, içine düştüğüm dehşeti, başta sorumlular ve yetkililer olmak üzere ülkemin bütün aydınlarıyla paylaşmak ve sonuç almaktır.

KAYNAK